ΔΙΟΓΕΝΗΣ (Ο ΚΥΩΝ) - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΔΙΟΓΕΝΗΣ (Ο ΚΥΩΝ) (404 - 325 π.Χ.)

O περιβόητος αυτός φιλόσοφος, ο επιφανέστατος μεταξύ όλων των κυνικών φιλοσόφων και κλασικός εκπρόσωπος ης ομώνυμης Σχολής, γεννήθηκε στη Σινώπη του Πόντου και πέθανε στην Κόρινθο, σε ηλικία 80 περίπου ετών. Ήταν μαθητής του Αντισθένη, από τον οποίο και γνώρισε την κυνική φιλοσοφία. Την τελευταία όχι μόνο την ενστερνίστηκε απόλυτα, αλλά και με παραδειγματική συνέπεια την ακολούθησε σε όλη την έκτοτε ζωή του, ζώντας μέσα σ` ένα πιθάρι, που το χρησιμοποιούσε για νυχτερινό κατάλυμά του. Υπήρξε είρωνας καυστικότατος και ονειδιστής των ανθρώπινων αδυναμιών, προπάντων δε της ματαιοδοξίας και της υπεροψίας. Τρεφόταν μόνο από προσφορές των θαυμαστών του. Κυκλοφορούσε ξυπόλητος, φορούσε ευτελέστατο χιτώνα και κρατούσε πάντοτε ένα μακρύ ραβδί για να αποδιώχνει τα σκυλιά, που του γάβγιζαν. Δε δημιούργησε ποτέ δική του οικογένεια και θεωρούσε τον εαυτό του ως κοσμοπολίτη. Συζητούσε με όλους και έδινε απαντήσεις στα ερωτήματά τους με μεγάλη ετοιμότητα και ευφυΐαΧ γι` αυτό δε και ήτανε πολύ αγαπητός στους τότε Αθηναίους. Χαρακτηριστικά ανέκδοτα του βίου του (από τις πολλές δεκάδες που υπάρχουν) θεωρούμε τα εξής: 1) Όταν ο Μ. Αλέξανδρος πήγε να τον δει στο πιθάρι όπου κατοικούσε και τον ρώτησε: `Τι θέλεις από μένα Διογένη να σου κάνω;`, εκείνος του απάντησε: `Μη μου αφαιρείς ότι δεν μπορείς εσύ για να μου δώσεις`, εννοώντας τον ήλιο που του τον έκρυβε το σώμα του Αλέξανδρου. Μετά από αυτό ο Μακεδόνας Στρατηλάτης παραμέρισε από μπροστά του σιγοψιθυρίζοντας: `Αν δεν ήμουν ο Αλέξανδρος, θα ήθελα να είμαι Διογένης`. 2) Όταν κάποτε τον ειρωνεύονταν πως μπαίνει σε ακάθαρτους χώρους, ο Διογένης, σε απάντηση, τους είπε: `Αλλά και ήλιος και ου μιαίνεται`, δηλαδή: `Κι ο ήλιος μπαίνει σε ακάθαρτους τόπους, αλλά δεν μολύνεται από ατους`. 3) Όταν ένας φαλακρός του είπε: `Φίλε, σε μεν ουχ υβρίζω, τας δε τρίχας της κεφαλής σου επαινώ, ότι, σοφώς ποιούσαι, τοιούτον εξέφυγον κρανίον`, δηλαδή: `Φίλε μου, εσένα μεν δε σε βρίζω, αλλά τις τρίχες του κεφαλιού σου τις επαινώ, γιατί σοφά φερόμενες, ένα τέτοιο ? σαν το δικό σου ? εγκατέλειψαν κρανίο`. 4) Ο Διογένης είχε στο πιθάρι του ένα πήλινο κύπελλο για να πίνει με αυτό νερό. Όταν όμως κάποτε είδε ένα παιδάριο να πίνει με τις φούχτες του νερό από τη βρύση, πέταξε το κύπελλό του πέρα, λέγοντας: `Να που το παιδί αυτό είναι σοφότερο από εμένα`. 5) Μια άλλη φορά πάλι άναψε, μέρα μεσημέρι, έναν λύχνο και κρατώντας τον, γύριζε στης αγοράς τους δρόμουςΧ όταν δε ρωτήθηκε γιατί το κάνει αυτό, έδωσε τη γνωστή περίφημη απάντησή του: `?νθρώπων ζητώ`. Οι Κορίνθιοι, μετά το θάνατό του, στην τότε πλουσιότατη πόλη τους, τον κήδεψαν με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια και στον τάφο τους επάνω έχτισαν μια στήλη (κίονα), στην κορυφή της οποίας έβαλαν ένα μεγάλο σκύλο από μάρμαρο της Πάρου (κύνα).

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ (383 - 322 π.Χ.)

Ο Δημοσθένης ήταν ο αναμφισβήτητα μέγιστος ρήτορας της Ελληνικής αρχαιότητας και συνάμα ένας επιφανής πολιτικός της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Γεννήθηκε στην Παιανία (το τωρινό Λιόπεσι) και πέθανε στην Καλαυρία του Πόρου, μέσα στον εκεί ναό του Ποσειδώνα, αυτοκτονώντας, αφού πριν είχε καταδικαστεί σε θάνατο από τον Μακεδόνα Στρατηγό Αντίπατρο, για την όλη πολιτική του δράση, ωσάν υπέρμαχου της ανεξαρτησίας και ελευθερίας της Αθήνας. Αν και από φυσικού του ήταν βραδύγλωσσος και τραύλιζε σημαντικά, χάρη στην ακατάβλητη θέλησή του, πέτυχε να ξεπεράσει το ελάττωμά του και να γίνει ο πιο μεγάλος από τους Αθηναίους ρήτορες. Λέγεται μάλιστα πως νεαρός ακόμη και αδυνατώντας να προφέρει το `ρο` πήγαινε στην παραλία του Φαλήρου, όπου έβαζε χαλίκια στο στόμα του και επί ώρες πολλές προσπαθούσε να αποβάλει το ως τότε ψεύδισμά του. Μια μέρα δε που ο δάσκαλός του τον ρώτησε που ήταν και γιατί άργησε να πάει στο μάθημα, αυτός, σ` απάντησή του, του είπε το περίφημο: `Ερερητόρευκα το υπό σου ρερητορευμένον ρήμα`. Είχε, επιτέλους, κατορθώσει να υπερπηδήσει το σοβαρό εμπόδιο στα σχέδιά του, που δεν ήταν άλλο από το φυσικό του τραύλισμα. Λέγεται επίσης ότι, ενώ άλλοι ρήτορες έστεκαν ακίνητοι κατά τις ομιλίες τους, έχοντας το δεξί χέρι μέσα στον χιτώνα, ο Δημοσθένης, πρώτος αυτός, συνόδευε τις αγορεύσεις του και με εκφραστικές κινήσεις των χεριών του. Από τους λόγους του Δημοσθένη διασώθηκαν 61 συνολικά, μεταξύ των οποίων 13 δικανικοί, 14 δημηγορίες και 34 αφορώντες στην υπεράσπιση ατόμων, κατά τη διεξαγωγή των ιδιωτικού δικαίου υποθέσεών τους. Η ζωή του μεγάλου ρήτορα σημαδεύτηκε κυριολεκτικά από τους ασίγαστους αγώνες του κατά των Μακεδόνων, δηλαδή του Φιλίππου αρχικά, του Αλέξανδρου κατόπιν και των τοποτηρητών του τελευταίου λίγο αργότερα. Στόχος δε των σφοδρών αυτών πολιτικών μαχών του ήταν, όπως έχουμε προαναφέρει, η διατήρηση της ανεξαρτησίας της Αθήνας και των άλλων Ελληνικών πόλεων από την επιβουλή των Μακεδόνων, που σκόπευαν στην επέκταση της Μακεδονικής ηγεμονίας και σ` όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Σαράντα χρόνια μετά το θάνατό του οι Αθηναίοι, τιμώντας τον επιφανή συμπολίτη τους ρήτορα, πατριώτη και πολιτικό Δημοσθένη, του έστησαν χάλκινο ανδριάντα, στη βάση του οποίου και έγραψαν το επίγραμμα: `Είπερ ίσην ρώμην, γνώμη Δημόσθενες, είχες, ουποτ` αν Ελλήνων ήρξεν Άρης Μακεδών`, δηλαδή: `Δημοσθένη, αν η δύναμή σου ήταν ίση με τη γνώμη σου, ποτέ δεν θα κυριαρχούσε των Ελλήνων ο από τη Μακεδονία πολέμαρχος`.

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ (452 - 385 π.Χ.)

Υπήρξε ο κορυφαίος σατυρικός ποιητής της αρχαιότητας, ξεχωρίζοντας ανάμεσα σ` όλους τους ομότεχνους και ανταγωνιστές του, δημιουργώντας δε πραγματική εποχή στον χώρο της αρχαίας κωμωδίας, της οποίας δίκαια θεωρείται και σαν ο πατέρας της. Γεννήθηκε στην Αθήνα και πέθανε στην Αίγινα, σε ηλικία 67 ετών. Για τη ζωή του, όμως, μόνο ελάχιστα μας είναι σήμερα γνωστά. Από τα συνολικά 44 έργα του, τα οποία επί τέσσερις ολόκληρες δεκαετίες λάμπρυναν τις Αθηναϊκές θεατρικές σκηνές, σώθηκαν μόνο τα εξής: `Νεφέλες`, `Λυσιστράτη`, `Όρνιθες`, `Εκκλησιάζουσες`, `Θεσμοφοριάζουσες`, `Ιππής`, `Σφήκες`, `Βάτραχοι`, `Ειρήνη`, `Αχαρνείς` και `Πλούτος`. Ο Αριστοφάνης έλαβε 10 συνολικά μεγάλα πρώτα βραβεία σε σχετικούς θεατρικούς διαγωνισμούς. Ήταν πνευματωδέστατος ευφυολόγος ? χιουμορίστας και με περίσσια τόλμη καυτηρίαζε, προπάντων τους δημαγωγούς, τους σοφιστές και τον Δήμο της Αθήνας. Στην εποχή του είχε γίνει το δημοφιλέστερο πρόσωπο της πόλης, όντας γνωστός και στον τελευταίο ακόμη από τους Αθηναίους. Ο Αριστοφάνης άνηκε στην Πανδιονίδα φυλή, όχι δε μόνο είχε αριστοκρατική καταγωγή, αλλά κι ανάλογες ιδέες. Πράγμα που τον οδήγησε σε σχέσεις με τον Πλάτων και σε οξεία αντίθεση προς τους περισσότερους άλλους από τους σύγχρονούς του (ακόμη και προς τον ίδιο τον μεγαλοφυή και ηθικότατο Σωκράτη).

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ (Ο ΔΙΚΑΙΟΣ) - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ (Ο ΔΙΚΑΙΟΣ) (540 - 468 π.Χ.)

Υπήρξε επιφανής πολιτικός και στρατηγός των Αθηναίων. Στη μάχη του Μαραθώνα ήταν ένας απ` τους 100 Έλληνες στρατηγούς και στη συνέχεια ανακηρύχθηκε ?ρχοντας των Αθηνών. Εκτός από τη μεγάλη σωφροσύνη και φιλοπατρία του, τον διέκρινε μια αυστηρότατη προσήλωση στο πνεύμα της δικαιοσύνηςΧ γι` αυτό και η ιστορία, δίπλα στο όνομά του, του κόλλησε τον χαρακτηρισμό `Ο δίκαιος`. Γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου και πέθανε πάμπτωχος το 468 π.Χ., σε ηλικία 72 ετών. Επειδή είχε αντιταχθεί στο ναυτικό πρόγραμμα του Θεμιστοκλή, οι τότε κρατούντες τον εξόρισαν. Σε λίγο, όμως, ξαναγύρισε και πήρε μέρος ενεργό και ένδοξο στη ναυμαχία κατά των Περσών στη Σαλαμίνα. (Μεταξύ των άλλων κατέλαβε τότε και το νησί Ψυτάλεια). Το 473 π.Χ. στρατήγησε των Αθηναίων στη σπουδαία μάχη τους στις Παλαιές. Η παράδοση μας διέδωσε και το εξής περιστατικό, που δείχνει την ποιότητα του εκλεκτού αυτού τέκνου της Αθήνας: Όταν τέθηκε σε ψηφοφορία η πρόταση των Αρχόντων για να εξοριστεί ο Αριστείδης, ένας αγράμματος πολίτης, που δεν τον γνώριζε ούτε στην όψη του, συναντώντας τον Αριστείδη καθοδόν, του ζήτησε να γράψει πάνω στο όστρακο το όνομα `Αριστείδης`. Οπότε, χωρίς καν να του φανερωθεί εκείνος, τον ρώτησε τι κακό είχε κάνει ο Αριστείδης και ζητούσε να τον εξορίσουν. Τότε ο πολίτης του απάντησε πως τίποτε μεν δεν είχε κάνει το κακό, αλλά κουράσθηκε να ακούει συνέχεια να τον λένε όλοι `δίκαιο ? δίκαιο`. Και ο Αριστείδης, μετά από αυτό, χωρίς καθόλου να διστάσει, έγραψε επάνω στο όστρακο το όνομά του.

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΗΡΟΔΟΤΟΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΗΡΟΔΟΤΟΣ (484 - 410 π.Χ.)

Ο Ηρόδοτος θεωρείται ως ο `πατέρας της ιστορίας` και ένας από τους μεγαλύτερους και οξυδερκέστερους ιστορικούς ολόκληρου του κόσμου. Γεννήθηκε στην Αλικαρνασσό της Ιωνίας και πέθανε στην Ιταλική πόλη Θούριοι, που ήταν τότε αποικία των Αθηναίων, σε ηλικία 74 ετών. Το 445 π.Χ. ήλθε στην Αθήνα, όπου γνώρισε τον Περικλή και με τη συνδρομή του, διάβασε δημόσια την ιστορία του, παίρνοντας ? κατά μια παράδοση ? γι` αυτό σαν αμοιβή του δέκα τάλαντα. Ήταν γόνος πλούσιας και διακεκριμένης οικογένειας, απ` τις πιο καλές του τόπου του. Διέθετε μεγάλη περιέργεια και παρατηρητικότητα, λεπτό καλλιεργημένο πνεύμα, διεισδυτικότητα και πλήρη αμεροληψία στις ιστορικές του κρίσεις. Η ιστορία του Ηροδότου διαιρείται σε 9 βιβλία, που το καθένα έχει σα τίτλο του το όνομα μιας από τις εννέα μούσες των αρχαίων. Ταξίδεψε πάρα πολύ ανά τον κόσμο, βλέποντας και παρατηρώντας τους ανθρώπους και τα διάφορα πολιτικοκοινωνικά φαινόμενα της εποχής του. Γι` αυτό δε και υποστηρίζεται από πολλούς ότι υπήρξε συνάμα ο πρώτος δημοσιογράφος του κόσμου. Παράλληλα θεωρείται και ως ο ιδρυτής της γεωγραφίας. Επίσης ως ένας από τους πιο μεγάλου αρχαίους περιηγητές.

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΘΑΛΗΣ (Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ) - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΘΑΛΗΣ (Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ) (624 - 546 π.Χ.)

Γεννήθηκε στη Μιλητό και πέθανε σε ηλικία 78 ετών από ηλίαση, ενώ παρακολουθούσε στην αρχαία Ολυμπία του εκεί αγώνες. Ήταν αυτοδίδακτος, λόγω όμως της μεγάλης του παρατηρητικότητας και πολυμέρειας, έγινε μετά ένας από τους εφτά Αρχαιοέλληνες σοφούς. Ταξίδεψε στην Περσία και την Αίγυπτο, όπου, με μοναδικό μέσο το ραβδί του, κατόρθωσε να μετρήσει το ύψος των πυραμίδων, υπολογίζοντας του με βάση τη σκιά τους, και την ώρα της ημέρας, κατά την οποία έγινε η μέτρηση. Εξάλλου, πραγματοποίησε και λίαν σοβαρές ανακαλύψεις στους κλάδους της φυσικής, της αστρονομίας και της γεωμετρίας, όντας ο πρώτος που επεσήμανε τα φυσικά φαινόμενα του ηλεκτρισμού και του μαγνητισμού. Παράλληλα δε, πρώτος επίσης αυτός καθόρισε και την `Αρχή της θεωρητικής αναζήτησης των αιτιών`, πάνω στην οποία εδράζεται έκτοτε κάθε διανοητική προσπάθεια στο χώρο της φιλοσοφίας και της επιστήμης. Πέρα από αυτά επινόησε και κατασκεύασε μηχανήματα υπολογισμού των αποστάσεων, διαίρεσε το έτος σε 365 ημέρες και το μήνα σε 30 ημέρες. Εκείνο, πάντως, που προξενεί τη μέγιστη κατάπληξη στο σύγχρονο μελετητή, είναι η πολυμέρεια των ενδιαφερόντων του και η ικανότητά του για συνθετική θεώρηση των φαινομένων της πραγματικότητας. Και μόνο δε το γεγονός ότι η επιστημονική του μεγαλοφυΐα ανακάλυψε πρώτη αυτή τον ηλεκτρισμό, ξεκινώντας από την παρατήρηση της έλξης, την οποία προκαλεί η τριβή του ήλεκτρου (κεχριμπαριού), θα ήταν αρκετό για να τον καταστήσει αθάνατο στις τάξεις των πιο μεγάλων διανοητών της Οικουμένης. Ήταν συνάμα ο Θαλής και μια ανώτερη ηθική προσωπικότητα. Σώφρονας, έντιμος, ακέραιος και από κάθε γενικά άποψη ανεπίληπτος. Οι συμπολίτες του Μιλήσιοι χάραξαν στον τάφο του το εξής επίγραμμα: `Ει ολίγον το δε σήμα, το δε κλέος ουρανομηκες`, δηλαδή: `Ο χώρος μεν που πιάνει ο τάφος σου είναι μικρός, αλλά η δόξα σου εκτείνεται μέχρι τον ουρανό`.

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Θεμιστοκλής (~527 - 461 π.Χ.)

Πολιτικός και στρατιωτικός, ο οποίος συνέβαλε αποφασιστικά στη στρατιωτική αναβάθμιση της Αθήνας σε ναυτική δύναμη, με όλες τις συναφείς πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Ο Θεμιστοκλής εκτίμησε σωστά τον κίνδυνο των Περσών, συμπλήρωσε τις κατασκευές στο λιμάνι του Πειραιά και βομβάρδιζε τους Αθηναίους με μηνύματα για την αναγκαιότητα να δημιουργηθεί πολεμικό ναυτικό (τα «ξείλινα τείχη»). Το 490 π.Χ. συμμετείχε ως στρατηγός στη μάχη του Μαραθώνα. Αργότερα κατάφερε με εξοστρακισμό να απομονώσει τους πολιτικούς αντιπάλους του που ήταν υποστηρικτές της ολιγαρχίας και εκπρόσωποι των πλούσιων κτηματιών. Μετά τον εξοστρακισμό και του ολιγαρχικού αντιπάλου του, Αριστείδη, το έτος 483, ο οποίος ήταν ενάντια στη ναυτική δύναμη και υπέρ του πεζικού που είχαν υπό τον έλεγχό τους οι ολιγαρχικοί, υλοποίησε ο Θεμιστοκλής το ναυπηγικό του πρόγραμμα, βάσει του οποίου κατασκεύασε περίπου 200 τριήρεις που χρηματοδότησε από τα έσοδα των αργυρορυχείων του Λαυρίου. Οταν πλησίασε ο περσικός στρατός στην Αθήνα, μετά τη μάχη των Θερμοπυλών, ακολουθούμενος στη θάλασσα από ισχυρό στόλο, φάνηκε ότι το σχέδιο του Θεμιστοκλή με τη δημιουργία των τριήρεων δεν θα είχε επιτυχία. Πράγματι, οι Πέρσες κατέλαβαν το 480 και λεηλάτησαν την πόλη, η οποία όμως είχε προηγουμένως εκκενωθεί από τους Αθηναίους. Ο Θεμιστοκλής αποφάσισε να αντιμετωπίσει την κατάσταση με πανουργία, φοβούμενος και την πρόωρη αποχώρηση των Σπαρτιατών και έστειλε μυστικό μήνυμα στον Ξέρξη Α', με το οποίο τον συμβούλευε να επιτεθεί στον αθηναϊκό στόλο, πριν αυτός ξεφύγει από τη Σαλαμίνα και βγει στην ανοικτή θάλασσα. Ο Ξέρξης πείστηκε να επιτεθεί πριν ολοκληρώσει τις προετοιμασίες του και διέταξε τα μεγάλα και δυσκίνητα πλοία του στο Φάληρο να εισχωρήσουν στη ρηχή θάλασσα γύρω από τη Σαλαμίνα. Τα μικρά και ευέλικτα πλοία των Αθηναίων μετέτρεψαν την επίθεση του Ξέρξη σε φιάσκο και σε συντριβή των Περσών. Μετά την αποχώρηση των Περσών, έπεισε ο Θεμιστοκλής τους Αθηναίους να χτιστούν (479-478), ενάντια στη γνώμη και στις βλέψεις των Σπαρτιατών, τα «μακρά τείχη» που ένωναν την Αθήνα με τον Πειραιά. Ο Θουκυδίδης, ολιγαρχικών προτιμήσεων ο ίδιος, αναφέρει για το Θεμιστοκλή ότι ήταν άνθρωπος με πολλά φυσικά χαρίσματα και άξιος γι' αυτό του μεγαλύτερου θαυμασμού. Είχε έμφυτη οξυδέρκεια και ήταν σε θέση να κρίνει και αποφασίσει ταχύτατα σε δύσκολες συνθήκες. Μπορούσε να εξηγεί πειστικά τα σχέδιά του και, ακόμα και για θέματα που δεν γνώριζε καλά ο ίδιος, είχε την ικανότητα να αναγνωρίζει τα μειονεκτικά και πλεονεκτικά σημεία τους. Τα χαρίσματά του τον οδηγούσαν σε ευέλικτους αυτοσχεδιασμούς, με τους οποίος μπορούσε σχεδόν πάντα να αντιπαρέρχεται τις δυσκολίες. Αυτές οι φυσικές ικανότητές του έκαναν όμως το Θεμιστοκλή συχνά αλαζονικό και μεγαλομανή, πέρα από τη φιλοχρηματία που έδειχνε σε διάφορες περιπτώσεις. Έτσι προκάλεσε την οργή των Αθηναίων, με αποτέλεσμα να εξοστρακιστεί το 471 με απόφαση του Δήμου. Ο Θεμιστοκλής αποσύρθηκε αρχικά στο 'Αργος και στη συνέχεια, μετά από περιπέτειες, μέσω Κέρκυρας, Ηπείρου και Μακεδονίας πήγε στη Μικρά Ασία, όπου έθεσε στη Σούσα τον εαυτό του στην υπηρεσία του Αρταξέρξη Α'. Ο Πέρσης βασιλιάς ανταπέδωσε στον υψηλό φιλοξενούμενο τη χάρη για τα στρατηγικά σχέδια που του υπέβαλε, ανταμείβοντας τον με τη διοίκηση μιας πλούσιας περιοχής στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Πέθανε εκεί, κατά μία εκδοχή δε αυτοκτόνησε, όταν διαπίστωσε ότι ο Αρταξέρξης θα τον χρησιμοποιούσε στην εκστρατεία του εναντίον των ελληνικών πόλεων.


http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ (342 - 291 π.Χ)

Ο Μένανδρος ήταν ο μεγαλύτερος ποιητής της νεώτερης Αθηναϊκής κωμωδίας, συνάμα δε φιλόσοφος και χρονογράφος. Γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου και πέθανε σε ηλικία 51 ετών. Κατά μία παράδοση πνίγηκε στον Πειραιά, όπου είχε πάει με άλλους για να κολυμπήσει. Προερχόταν από λίαν εύπορη οικογένεια των Αθηνών και σπούδασε φιλοσοφία. Συνδέθηκε στενά με τον Θεόφραστο και το συνομήλικό το υδιάσημο φιλόσοφο Επίκουρο. Έγραψε παραπάνω από 100 κωμωδίες, από τις οποίες όμως μόνο 8 βραβεύτηκαν σε διαγωνισμούς, καθώς μας αναφέρει σχετικά ο Απολλόδωρος. Από το σύνολο δε των έργων του μόνο λίγα αποσπάσματά τους έχουν ως σήμερα διασωθεί. Μετά το θάνατό του οι Αθηναίοι έστησαν τον ανδριάντα του στο χώρο, όπου βρισκόταν τότε το θέατρο. Οι κωμωδίες του Μενάνδρου ανέβαιναν στις Αθηναϊκές σκηνές μέχρι τα χρόνια του Πλούταρχου (40 ? 20 μ.Χ.) και ήταν πολύ δημοφιλείς, κυρίως μεταξύ των μορφωμένων λαϊκών τάξεων.

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ (483 - 425 π.Χ.)

Γεννήθηκε στα άβδηρα της Θράκης, όπου και αρχικά άσκησε το επάγγελμα του αχθοφόρου. Πέθανε δε από πνιγμό όταν το πλοίο, που τον μετέφερε στη Σικελία, καθοδόν βούλιαξε. Ήταν διάσημος σοφιστής και παιδαγωγός. Κοντά στα άλλα παρέδινε μαθήματα και στα παιδιά του μεγάλου Περικλή, του τότε αρχηγού της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Πίστευε πως η αλήθεια είναι έννοια ρευστή και σχετική, γιατί τα πάντα εξελίσσονται και μεταβάλλονται συνέχεια. Εφόσον δε η πραγματικότητα δεν είναι σταθερή, δεν είναι δυνατή κι η ύπαρξη μιας σταθερής αλήθειας. Το συμπέρασμά του απ` αυτή τη θεωρία συνοψίσθηκε στο γνωστό εκείνο απόφθεγμά του: `Πάντων χρημάτων μέτρον έστω άνθρωπος, των μεν όντων ως έστι, των δε μη όντων, ως ουκ έστι`, που σημαίνει ότι: `Όλων των πραγμάτων αξιολογικό κριτήριο είναι ο άνθρωπος ο ίδιος, για τα όσα μεν υπάρχουν, ότι υπάρχουν, για τα όσα δε δεν υπάρχουν, ότι δεν υπάρχουν`. Η αρχαιότητα γνώριζε πολλά συγγράμματα του Πρωταγόρα, όπως τα `Αλήθεια ή καταβαλλόντες`, `Αντιλογίες`, `Περί της εν αρχή καταστάσεως`, `Περί Θεών`, `Μέγας λόγος`, `Περί του όντος` κ.α. Από αυτά όλα, όμως, μόνο ελάχιστα αποσπάσματά τους διασώθηκαν. Γεγονός είναι πάντως, ότι ο σοφιστής Πρωταγόρας άσκησε μεγάλη επίδραση στην εποχή του και σε αρκετούς από τους μεταγενέστερούς του. Σαν δείγμα δε της αξίας του είναι και η έντονη πολεμική που του άσκησε ο Πλάτωνας, καθώς και το ότι μεταξύ των θαυμαστών του υπήρξαν και άνδρες ? κολοσσο, σαν τον Ευρυπίδη, τον Περικλή και αρκετά πολλούς άλλους. Η κάθε αξία όμως, καθώς διαπιστώθηκε πολλές φορές ως τώρα, δημιουργεί στους ανθρώπους το μικρόβιο του φθόνου. Έτσι δε ακριβώς έγινε και στην περίπτωση του Πρωταγόρα. Οι αντίπαλοί του κι ένα τμήμα του Αθηναϊκού λαού δεν χώνευαν τη μεγάλη ακτινοβολία τουΧ και γι` αυτό τον μήνυσαν `επί ασέβαια` οπότε αυτός, για να μπορέσει να σωθεί, βρέθηκε στην ανάγκη να φυγαδευθεί κρυφά απ την πόλη. Αλλά, καθώς προαναφέραμε, στο δρόμο το καράβι, που τον έφερε στη Σικελία, βούλιαξε κι ο Πρωταγόρας, πνίγηκε το 415 π.Χ. σε ηλικία 68 ετών.

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ (580 - 490 π.Χ.)

Καταγόταν από τη Σάμο, όπου και γεννήθηκεΧ πέθανε σε ηλικία 90 ετών στο Μεταπόντιο της Νότιας Ιταλίας από βίαιο θάνατο (συγκεκριμένα μια αντίπαλη φατριά, με επικεφαλή τον Κύλωνα, έβαλε φωτιά στο σπίτι στο οποίο έμενε, με αποτέλεσμα να καεί μέσα σ` αυτό και ο ίδιος ο Πυθαγόρας). Ήταν μέγιστος Έλληνας μαθηματικός επιστήμονας φιλόσοφος και ηγέτης ιδιαίτερα σημαντικής πολιτικό-θρησκευτικής κίνησης της εποχής του, θεωρούμενος και ως ο ιδρυτής της μαθηματικής επιστήμης, μάλιστα δε σε διεθνές επίπεδο. Σε ηλικία 18 ετών μόνο κέρδισε μια πρώτη νίκη και στέφθηκε Ολυμπιονίκης στο αγώνισμα της πυγμαχίας, που τότε λογιζόταν απ` τα σπουδαιότερα του στίβου. Η διδασκαλία του Πυθαγόρα υπήρξε μόνο προφορικήΧ και γι` αυτό είναι δύσκολη η ακριβής γνώση όλων γενικά των φιλοσοφικό-επιστημονικών δοξασιών του. Η Σχολή του αποτελούσε `κλειστό κύκλωμα` κι ένα είδος μυστικισμού κυριαρχούσε επάνω στα διδασκόμενα μέσα σ` αυτή. Σχετικά πρέπει να λεχθεί ότι οι οπαδοί και μαθητές του έπαιρναν όρκο πως θα τηρήσουν αυστηρή εχεμύθεια, κρατώντας απόρρητα απ` τους αμύητους τα όσα μάθαιναν εκεί. Υποστηρίζεται από πολλούς (και είναι μάλλον το πιθανότερο) η γνώμη, κατά την οποία η οργάνωση του Πυθαγόρα δεν ήταν καθαρά θρησκευτική, αλλά περισσότερο πολιτική, στρεφόμενη κατά των δημοκρατικών της νήσου του. Γι` αυτό άλλωστε, και οι τελευταίοι αυτοί με πραγματική μανία αντιμετώπισαν τον Πυθαγόρα και τους οπαδούς του, τους οποίους λίγο αργότερα κατάσφαξαν στην κυριολεξία. Οπωσδήποτε η προσωπικότητα του Πυθαγόρα έχει έκτοτε περιβληθεί με τον πέπλο του μυστηρίου και του θρύλου. Το μόνο σίγουρο σχετικά είναι ότι άσκησε λίαν σημαντική επίδραση για την ανάπτυξη, στα πλαίσια του Ελληνικού χώρου, της φιλοσοφίας των `μερικών` λεγόμενων επιστημών, ιδιαίτερα δε της επιστήμης των μαθηματικών. Σαν μέθοδο έρευνας του μεταχειρίσθηκε την παρατήρηση, πιστεύοντας συνάμα, πως τα όντα δεν εξαντλούνται μ` όσα υποπίπτουν στις αισθήσεις μας, αλλά πως, πέρα από αυτά, υπάρχει και μια ουσία `αϊδιός`, η οποία ναι μεν είναι άμεσα αντιληπτή, αλλά ενυπάρχει σ` όλα γενικά τα πλάσματα, εξασφαλίζοντας την τάξη και την αρμονία και σ` όλα τα υπόλοιπα, δηλαδή και στα `μη όντα`. Την δε ουσία αυτή ο Πυθαγόρας την είχε επονομάσει `αριθμό` (όχι βέβαια υπό τη μαθητική της έννοια, αλλά υπό ευρύτερη φιλοσοφική και καθαρά συμβολική της σημασία). Έτσι φέρεται στο συμπέρασμα ότι, εκτός από τον κόσμο των όντων, υπάρχει και ο υπερβατικός κόσμος των `αριθμών`, που δεν είναι δυνατόν να τον αντιληφθούμε με τα αισθητήρια όργανά μας, αλλά μόνο με την ονομασθείσα από αυτόν τον ίδο `διαίσθηση`. Παράλληλα, ο Πυθαγόρας δίδαξε ότι η ψυχή είναι αθάνατη και ότι υπάρχουν μεταθανάτιος: τόσο επιβράβευση, για τους ενάρετους ανθρώπους, όσο και ποινές για τους μη ενάρετους (δηλαδή αμαρτωλούς ανθρώπους). Μετρικά από τα πιο χαρακτηριστικά του αποφθέγματα είναι και τα εξής: 1) `Μη εν πολλοίς ολίγα λέγε, αλλ` εν ολίγοις πολλά`, δηλαδή: `Ας μη λες λίγα με πολλά λόγια, αλλά πολλά (και ζουμερά) πράγματα, με λίγα μόνο λόγια`. 2) `Εν οργή μήτε τι λέγειν μήτε τι πράττειν`, δηλαδή: `Όταν βρίσκεσαι σε κατάσταση οργής, ούτε να λες ούτε και να πράττεις κάτι`. 3) `Δικαιοσύνην ασκίν λόγβ τε και έργω`, δηλαδή: `Με λόγια και με έργα (έμπρακτα) να εφαρμόζεις τη δικαιοσύνη`. 4) `Διπλούν ορώσιν οι μαθόντες γράμματα`, δηλαδή: `Οι μορφωμένοι βλέπουν διπλά` (σε σύγκριση με τους απαίδευτους ανθρώπους).


http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΠΕΡΙΚΛΗΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΕΡΙΚΛΗΣ (490 - 429 π.Χ.)

Ήταν ο πιο διαπρεπής πολιτικός της αρχαίας Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Κυβέρνησε την πόλη της Αθήνας επί 14 συνεχή χρόνια, από το 443 π.Χ., μέχρι το θάνατό του. Χρημάτισε ειδικότερα άρχοντας, στρατηγός και ρήτορας ασύγκριτος που ήξερε να συναρπάζει και να συγκλονίζει το ακροατήριό του. Δασκάλους του είχε τους φιλοσόφους Αναξαγόρα και Ζήνωνα τον Ελεάτη. Έτσι, κατόρθωσε να εξασφαλίσει σπάνια μόρφωση και ανεπανάληπτη καλαισθησία, την οποία μας αποδείχνουν τα σπουδαία έργα του, με πρώτο απ` όλα το υπέροχο επίτευγμα του ανθρώπινου μυαλού, τον ασύγκριτου μεγαλείο Παρθενώνα. Εξάλλου μεταρρύθμισε, πάνω σε κατευθύνσεις δημοκρατικές, το Αθηναϊκό πολίτευμα, αναδιοργάνωσε σε νέες βάσεις, το στρατό και τη δημόσια διοίκηση, προστάτεψε τις τέχνες και τα γράμματα, ανοικοδόμησε τα λεγόμενα `μακρά τείχη` της Αθήνα, εξωράισε την πόλη ? και ιδίως την Ακρόπολη της ? με θαυμαστά οικοδομήματα και γενικά δημιούργησε μια καινούργια εποχή, που δίκαια επονομάσθηκε από την ιστορία ο `χρυσός αιώνας του Περικλή`. Εκτός από τα παραπάνω, πρώτος αυτός καθιέρωσε τις αμοιβές των πολτών για τις υπηρεσίες τους απέναντι στην πολιτεία, τη δωρεάν είσοδο τους στα θέατρο και δικαίωμα κάθε Αθηναίου (ανεξάρτητα από την καταγωγή και την οικονομική του κατάσταση) να ανέλθει στα ύπατα αξιώματα του κράτους, όταν από την όλη αξία του το δικαιούται κάτι τέτοιο. Η μοναδική κατηγορία, την οποία οι ιστορικοί προσάπτουν στο μεγάλο τούτο τέκνο της Αθήνα, είναι πως με την πολιτική που εφάρμοσε, συντόμευσε την έκρηξη του ολεθριότατου για τον ελληνισμό Πελοποννησιακού πολέμου, τον οποίο όμως δεν πρόφθασε να τον δει ολόκληρο, γιατί 2 ½ χρόνια μόνο αργότερα από την έναρξή του, πέθανε από προσβολή πανώλης, σε ηλικία μόνο 61 ετών, επάνω στην ακμή της ακτινοβολίας του, της δύναμης και της απόδοσής του.


http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ (471 - 395 π.Χ.)

Ο Θουκυδίδης υπήρξε μέγας ιστορικός. Χωρίς καμιά απολύτως υπερβολή ήταν ο μεγαλύτερος ιστορικός και κριτικός ολόκληρης της αρχαιότητας. Καταγόταν από πλούσια αριστοκρατική οικογένεια και γεννήθηκε στον Αλιμούντα (τον σημερινό Άλιμο του Παλαιού Φαλήρου), πέθανε δε στη πόλη Σκαπτή της Θράκης, σε ηλικία 76 ετών. Είχε βίαιο θάνατο, γιατί τον δολοφόνησαν, επειδή κατηγορήθηκε ότι (σαν στρατηγός των Αθηναίων στην εκστρατεία της Αμφίπολης) δεν πέτυχε να σώσει την πιο πάνω πόλη των Θρακών από τους Σπαρτιάτες του Βρασίδα. Δασκάλους του είχε τον φιλόσοφο Αναξαγόρα και τον ρήτορα Αντιφώντα. Περιηγήθηκε πολλά μέρη, μεταξύ των οποίων την Πελοπόννησο, τη Μακεδονία (όπου τον φιλοξένησε ο βασιλιάς της Αρχέλαος), τη Σικελία, την Ιταλία κ.α. Το βασικό και ως κλασικό θεωρούμενο σύγγραμμα του Θουκυδίδη είναι η περίφημη `Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου`, που καλύπτει όχι όλη τη διάρκεια του, αλλά μόνο το διάστημα μεταξύ των ετών 431 και 411 π.Χ. Η όλη αυτή ιστορική συγγραφή συγκροτείται από 8 συνολικά βιβλία. Μετάφραση της ιστορίας του Θουκυδίδη στη νεοελληνική μας γλώσσα εκπόνησε, μεταξύ άλλων, και ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με πρόλογο του Δημήτρη Κακλαμάνου.

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html

ΖΗΝΩΝ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΖΗΝΩΝ (Ο ΚΙΤΙΕΥΣ) (334 - 264 π.Χ.)

Καταγόταν από την πόλη Κίτιο της Κύπρου, απ` όπου έλαβε και την προσωνυμία `Κιτιεύς`, είναι δε ο ιδρυτής και αρχηγός της Στωικής Σχολής των Ελλήνων φιλοσόφων. Αρχικά ήταν έμπορος, αλλά το καράβι, με το οποίο μετέφερε τα εμπορεύματά του, καθοδόν ναυάγησε, με αποτέλεσμα να χάσει όλη την περιουσία του και να καταλήξει στην Αθήνα, όπου και άρχισε αργότερα να καταγίνεται με τη φιλοσοφία. Όταν ένοιωσε τη σημασία της τελευταίας αυτής, είπε το περίφημο: `Νυν ευπλόηκα, ότε εναυάγησα`, που σημαίενι: `Πήγε καλά το ταξίδι μου, όταν ναυάγησα`. Σαν δάσκαλοι του Ζήνωνα αναφέρονται οι φιλόσοφοι Κράτης, Στίλπων, Ξενοκράτης και Πόλεμων, κοντά στους οποίους και μαθήτευσε επί ολόκληρη εικοσαετία. Μετά το πέρας των σπουδών του ο Ζήνων ίδρυσε δική του φιλοσοφική Σχολή, που, επειδή τα μαθήματά της γίνονταν στην `Ποικίλη Στοά`, επονομάσθηκε από τούτο `Στωική`. Ο Ζήνων ήταν έντιμος, ανιδιοτελής, ολιγαρκής και εγκρατής. Έργα του φιλοσόφου αυτού δεν έχουν δυστυχώς διασωθεί. Από παρεμβολές πάντως, περιεχόμενες σε συγγράμματα άλλων, φθάνουμε στο συμπέρασμα πως οι γενικές γραμμές της στωικής φιλοσοφίας του υπήρξαν οι επόμενες: 1) Διαιρούσε τη φιλοσοφία σε τρία μέρη, ήτοι: τη λογική, τη φυσική και την ηθική. 2) Πίστευε στο Θεό, σαν το δημιουργό της ζωής και σαν τη δύναμη εκείνη που προσδίδει τη μορφή στην ύλη και επιφέρει την ύπαρξη των ζωντανών οργανισμών. 3) Διακήρυττε ότι το ιδεώδες του βίου έγκειται στο φυσικό ευδαιμονισμό, τον οποία μας τον εγγυάται η ψυχική αταραξία και γαλήνη. Όταν δε κανείς αδυνατεί να προσφέρει στον εαυτό του και στους άλλους την ευδαιμονία, η ζωή τους δεν έχει πια νόημα κι επιβάλλεται η εκούσια διακοπή της (δηλαδή η αυτοκτονία). 4) Δίδασκε ότι η επιστημονική γνώση είναι απαραίτητο στοιχείο για την ηθική πράξη και ότι βάση της ηθικής μας είναι η προσήλωση προς το καθήκον. Επίσης ότι η λογική φύση του ανθρώπου καθορίζει και την ηθικότητά του, αν ληφθεί υπόψη πως: ναι μεν ο Θεός παρέχει την ηθική στους ανθρώπους, αλλά το ηθικά καλό είναι θέμα εκλογής ελεύθερης για τον καθένα μας. 5) Είχε τη γνώμη ότι βασική αρετή αποτελεί η φρόνηση, απ` αυτή δε απορρέουν και οι υπόλοιπες τρεις αρετές που, (κατά τον Πλάτωνα), είναι η ανδρεία, η σωφροσύνη και η δικαιοσύνη. Για την ηθική τελείωση του ανθρώπου και την ολοκλήρωση της αρετής του, σαν όρο απαράβατο έθετε: την `επί το αυτό συνύπαρξιν` και των τεσσάρων παραπάνω βασικών ανθρώπινων αρετών.

http://img.pathfinder.gr/clubs/files/49928/10.html